Việc đưa khoa học kỹ thuật vào lĩnh vực sản xuất nông nghiệp đã trở thành bước ngoặt quan trọng, mở ra một hướng đi mới nhằm nâng cao hiệu quả canh tác, chất lượng sản phẩm, từ đó tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp tại Lai Châu.
Từ khâu chọn giống, kỹ thuật sản xuất đến công nghệ chế biến sau thu hoạch, người dân, hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã từng bước tiếp cận, áp dụng các phương pháp mới. Sự thay đổi này mang lại hiệu quả rõ rệt trong sản xuất nông nghiệp vùng cao.
Một người dân địa phương chia sẻ: “Trước kia chúng tôi chỉ trồng giống lúa bản địa, vụ trước để giống cho vụ sau, nên năng suất không cao. Nhờ được hỗ trợ giống mới như J02 và JR20, năng suất tăng lên rõ rệt, đời sống cũng khấm khá hơn.” Một người khác nói thêm: “Hồi trước bà con phải đập lúa bằng tay rất vất vả. Nay có máy móc hỗ trợ, công việc nhẹ nhàng hơn, tiết kiệm nhiều thời gian và sức lực.”
Nhờ áp dụng tiến bộ kỹ thuật, người dân đã tiết kiệm được chi phí sản xuất, công lao động, đồng thời hình thành những vùng chuyên canh hàng hóa quy mô lớn, góp phần vào quá trình cơ giới hóa và hiện đại hóa nông nghiệp tại địa phương.
Trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay, Lai Châu đã triển khai gần 100 mô hình khuyến nông và khuyến công, thực hiện chuyển giao công nghệ cho hơn 5.000 hộ dân, doanh nghiệp và HTX. Bên cạnh đó, chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) cũng đạt được nhiều kết quả tích cực, với gần 250 sản phẩm đạt từ 3 sao trở lên.
Ông Nguyễn Xuân Cát, Chủ nhiệm HTX Cựu TNXP ở huyện Tân Uyên cho biết, ban đầu đơn vị chỉ có một máy sấy mini phục vụ chế biến quả mắc ca, năng suất chỉ đạt khoảng 30kg/ngày. Nhờ được hỗ trợ hơn 300 triệu đồng từ chương trình khuyến công, HTX đã đầu tư máy sấy hiện đại với 20 khay và thêm một hệ thống máy đảo chiều gió, giúp tăng công suất lên gấp 50 lần.
“Nhờ được hỗ trợ đầu tư máy móc hiện đại, HTX có thể bao tiêu toàn bộ sản lượng mắc ca của người dân trong vùng. Nếu không có dây chuyền công suất lớn, chắc chắn chúng tôi không thể đảm bảo đầu ra cho bà con,” ông Cát cho biết thêm.
Tương tự, HTX Nông nghiệp dịch vụ Bình Lư (xã Bình Lư, huyện Tam Đường) khởi đầu là một cơ sở sản xuất miến dong quy mô nhỏ. Sau khi được thành lập vào năm 2018, HTX đã chủ động liên kết với các hộ sản xuất truyền thống trong khu vực, ứng dụng công nghệ và tiêu chuẩn VietGAP vào sản xuất hàng hóa quy mô lớn. Nhờ đó, sản phẩm miến dong Bình Lư không chỉ đạt chuẩn OCOP 3 sao mà còn dần khẳng định vị thế trên thị trường cả nước.
Ông Nguyễn Ngọc Ánh, Giám đốc HTX, chia sẻ rằng HTX liên tục nhận được sự hỗ trợ từ các cơ quan nhà nước về vốn, thủ tục hành chính và phát triển vùng nguyên liệu. Hiện nay, mỗi năm HTX sản xuất từ 250 đến 300 tấn miến dong, sản phẩm đã được người tiêu dùng đánh giá cao và xuất hiện trong các siêu thị, nhà hàng lớn.
“Kể từ khi được công nhận là sản phẩm OCOP, thương hiệu miến dong Bình Lư đã được biết đến rộng rãi. Nhiều đối tác đã liên hệ ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm. Gần đây, lượng khách đặt mua tăng lên rõ rệt, mở ra nhiều triển vọng cho HTX trong thời gian tới,” ông Ánh nói.
Nhằm thúc đẩy nông nghiệp phát triển theo hướng bền vững, Lai Châu đã đầu tư mạnh vào hạ tầng, công nghệ, đồng thời xây dựng các vùng sản xuất hàng hóa tập trung theo nhóm cây chủ lực như lúa, chè, quế, mắc ca, cao su, cây ăn quả và dược liệu, với tổng diện tích hơn 65.000 ha.
Một điểm nhấn trong định hướng phát triển của tỉnh là việc triển khai Nghị quyết 17 năm 2024 về chiến lược phát triển cây sâm Lai Châu giai đoạn 2024 – 2030, tầm nhìn đến 2045. Trên cơ sở kế hoạch phát triển sâm Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tỉnh đã xây dựng các vùng trồng sâm tại Mường Tè, Phong Thổ, Sìn Hồ và Tam Đường.
Ông Sùng Lử Páo, Chủ tịch UBND huyện Tam Đường cho biết, địa phương đã chọn ba xã là Hồ Thầu, Giang Ma và Khun Há để tổ chức ươm giống và trồng sâm. “Người dân đã chủ động làm đất, trồng thử nghiệm và bước đầu có hộ đã có thu nhập từ mô hình này,” ông Páo chia sẻ.
Có thể nói, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật đang trở thành yếu tố quyết định thúc đẩy sự chuyển mình mạnh mẽ trong nông nghiệp Lai Châu. Nhờ vào những đổi mới này, không chỉ năng suất và chất lượng nông sản được cải thiện mà đời sống người dân cũng ngày càng nâng cao, đồng thời bảo đảm yếu tố phát triển hài hòa với môi trường.
Tuy nhiên, để giữ vững đà tăng trưởng, Lai Châu cần tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu, phát triển công nghệ cao, củng cố hạ tầng nông thôn và đa dạng hóa thị trường tiêu thụ sản phẩm. Khi hội tụ đầy đủ các yếu tố đó, nông nghiệp Lai Châu mới thực sự trở thành trụ cột phát triển bền vững, đóng góp tích cực vào mục tiêu hiện đại hóa nông thôn Việt Nam.
Nguồn: VOV